7 kadencja, 6 posiedzenie, 2 dzień (26-01-2012) 5 punkt porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących. Poseł Renata Zaremba:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Ministrze!
Proszę o wskazanie powodów i przyczyn nierównego traktowania przy naliczaniu stawki za wieczyste użytkowanie podmiotów o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym, wykazanym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 października 2010 r.
Są to podmioty: Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA - stawka za opłatę z tytułu użytkowania wieczystego 0,3%, Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA w Szczecinie - stawka 3% za wieczyste użytkowanie, Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA - stawka za opłatę z tytułu użytkowania wieczystego 0,3%.
Nierówne traktowanie podmiotów jest niezgodne z aktami prawnymi, z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, art. 32 ust. 1: "Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne." - oznacza to nakaz jednakowego traktowania podmiotów - oraz art. 32 ust. 2: "Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.".
Kolejny akt prawny to ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Przepis art. 72 ust. 3 stanowi: "Wysokość stawek procentowych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego jest uzależniona od określonego w umowie celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana, i wynosi: 1) za nieruchomości gruntowe oddane na cele obronności i bezpieczeństwa państwa, w tym ochrony przeciwpożarowej - 0,3% ceny (...)".
Trzecim aktem prawnym jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 października 2010 r., kolejnym rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r.
Panie ministrze, mam pytanie:
Czy pan minister mógłby ustosunkować się do powyższych aktów prawnych w odniesieniu do zróżnicowania stawki za wieczyste użytkowanie przywołanych podmiotów? Czy pan minister mógłby podjąć (Dzwonek) działania, aby Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA również korzystał z uprzywilejowanej stawki, jaka wynika z cytowanych aktów prawnych, przy uiszczaniu opłat za wieczyste użytkowanie, podobnie jak porty w Gdyni i w Gdańsku? Dziękuję.
7 kadencja, 6 posiedzenie, 2 dzień (26-01-2012) 5 punkt porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Rafał Baniak:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Posłanki! Postaram się odnieść do zadanego pytania, mimo że w tej kwestii rola ministra skarbu jest bardzo ograniczona.
W obecnie obowiązującym porządku prawnym opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustala się według stawki procentowej od ceny nieruchomości gruntowej. Zgodnie z art. 72 ustawy o gospodarce nieruchomościami regulującej kwestię cen, opłat i rozliczeń za nieruchomości wysokość stawek procentowych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego jest uzależniona od określonego w umowie celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana, i wynosi między innymi: za nieruchomości gruntowe oddane na cele obronności i bezpieczeństwa państwa, w tym ochrony przeciwpożarowej - 0,3% ceny, za pozostałe nieruchomości gruntowe - 3%.
Obecnie, jak wskazała pani poseł, Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA oraz Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA uiszczają opłaty z tytułu użytkowania wieczystego rocznie w wysokości 0,3%, natomiast Zarząd Portów Morskich Szczecin i Świnoujście SA wnosi opłaty w wysokości 3%. Co istotne, aktualnie spółka dochodzi korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia w tej sprawie na drodze sądowej.
Dla informacji, w roku 2011 poszczególne spółki poniosły następujące opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego: Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA - 1325 tys., Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA - 397 tys., natomiast Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście dla gruntów położonych w Szczecinie - 3238 tys., natomiast dla gruntów położonych w Świnoujściu - niespełna 1 mln zł.
Zarządy spółek zarządzających portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, w tym Gdańsk, Gdynia, Szczecin, Świnoujście, stoją na stanowisku, że porty morskie co do zasady powinny być objęte preferencyjną stawką opłaty w wysokości 0,3% na podstawie dwóch aktów prawnych: po pierwsze, rozporządzenia Rady Ministrów z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie określenia rodzajów nieruchomości uznawanych za niezbędne na cele obronności i bezpieczeństwa, stanowiącego w § 1 pkt 1 lit. g, że za niezbędne na cele obronności i bezpieczeństwa państwa uznaje się m.in. nieruchomości wykorzystywane na porty i przystanie żeglugi śródlądowej, którym odrębne przepisy nadają znaczenie obronne, i po drugie, rozporządzenia Rady Ministrów z 4 października 2010 r. w sprawie wykazu przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym, którego załącznik 1. w pkt 1, 2 i 3 wskazuje wszystkie trzy spółki, czyli Gdynię, Gdańsk oraz Szczecin-Świnoujście, jako podmioty o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym, przedsiębiorstwa realizujące zadania na rzecz obronności państwa.
Istnieje zasadnicza wątpliwość odnośnie do możliwości powołania się w opisanej sytuacji na rozporządzenie z roku 2010, gdyż dotyczy ono przedsiębiorców, nie przesądza natomiast, czy mienie, w tym nieruchomości, na którym działają zarządy portów, ma znaczenie obronne. Należy przy tym wskazać, że art. 72 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczy tylko i wyłącznie nieruchomości gruntowych, zatem możliwość skorzystania przez przedsiębiorcę z obniżonej stawki opłaty uzależniona jest od stwierdzenia, że nieruchomość, na której prowadzi działalność, posiada znaczenie obronne.
Wątpliwości interpretacyjne znajdują odzwierciedlenie w sprzecznych rozstrzygnięciach sądów w tej kwestii. Sąd w Gdańsku w 2007 r. nakazał zastosowanie obniżonej stawki, natomiast Sąd Okręgowy w Szczecinie nie podzielił tego stanowiska. Dzisiaj sprawa jest przedmiotem postępowania apelacyjnego i proszę mi wierzyć, pani poseł, że minister skarbu państwa, podobnie jak pani poseł, z niecierpliwością oczekuje na to rozstrzygnięcie jako udziałowiec tychże firm. Wydaje mi się, że istotne jest podjęcie na nowo dialogu z władzami samorządowymi, w tym wypadku z prezydentem miasta Szczecina, który z jednej strony korzysta z tego podatku, a z drugiej strony jest udziałowcem portu. Dziękuję bardzo.
7 kadencja, 6 posiedzenie, 2 dzień (26-01-2012) 5 punkt porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.
Poseł Monika Wielichowska:
Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! To bardzo ważna sprawa, szczególnie dla tych podmiotów, które opłatę z tytułu użytkowania wieczystego mają dużo wyższą. Chodzi tutaj o Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA.
Powiedział pan, że są sprzeczne akty prawne, które powodują niezrozumiałe wyroki sądowe, bo z jednej strony są korzystne dla zarządów portów morskich, a z drugiej są niekorzystne. Kto powinien zająć się uregulowaniem tychże aktów prawnych, żeby sprawa się wyjaśniła? Czy pierwszy powinien podjąć kroki samorząd, czyli prezydent Szczecina, czy marszałek, czy wojewoda? Czy rzeczywiście powinien być jeszcze bardziej szczegółowy nadzór właścicielski ministra skarbu państwa nad tą sprawą? Bo jest to ważka sprawa.
7 kadencja, 6 posiedzenie, 2 dzień (26-01-2012) 5 punkt porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Rafał Baniak:
Dziękuję bardzo.
Pani poseł, nie wskazałem na rozbieżności, jakie wynikają z poszczególnych aktów prawnych, lecz na wątpliwości, które w swoich orzeczeniach wykazują poszczególne sądy.
Wydaje mi się, że to, co istotne, leży głównie w gestii samorządu. Jeżeli dostrzeżemy, że pomocna byłaby lepsza regulacja, minister skarbu państwa może podjąć taką inicjatywę.
Dzisiaj dla ustalenia wysokości opłat ponoszonych przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście kluczowe będzie orzeczenie sądu apelacyjnego. W ocenie ministra skarbu państwa jako akcjonariusza zarządów portów zasadą jest uiszczanie przez te spółki jako zarządzające portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, a zarazem realizujące zadania z zakresu obronności, najniższych dopuszczalnych przepisami prawa stawek z tytułu użytkowania wieczystego.
Należy przede wszystkim wyrazić nadzieję, że prezydenci miast, na których terenie funkcjonują trzy porty morskie, przy podejmowaniu decyzji mających wpływ na funkcjonowanie tych spółek będą uwzględniać również interes ekonomiczny tych firm. Ma to szczególne znaczenie z uwagi na rolę, jaką porty morskie odgrywają w życiu społecznym, w życiu gospodarczym gmin, na których terenie prowadzą swoją działalność. Powtarzam, istotny jest dialog, zarówno mojego ministerstwa, jak i parlamentarzystów z regionu z władzami miasta na temat takiej interpretacji, która sprzyja interesowi ekonomicznemu firm, które działają na terenie, gdzie prezydenci urzędują i rządzą.
Dziękuję bardzo.
-----------------------
Komentarz:
Posłowie wzięli się do roboty. Szkoda, że tak późno, ale znane przysłowie mówi: lepiej późno niż wcale. Idąc śladem interpretacji przepisów za Panem Podsekretarzem Stanu Rafałem Baniakiem, sprawa opłat za wieczyste użytkowanie jest w rękach samorządu i Prezydenta. Wydaje mi się, że po takich zapisach i pańskich stwierdzeniach do sprawy regulacji przepisów można powrócić natychmiast, z marszu, ale Pan Minister w następnych zdaniach zasłania się sądem i mówi: "Dzisiaj dla ustalenia wysokości opłat ponoszonych przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście kluczowe będzie orzeczenie sądu apelacyjnego".
Coś mi się wydaje, że z tą odpowiedzialnością za słowa Pana Podsekretarza jest krucho, skoro to aż Sąd Apelacyjny ma wydać w tej sprawie orzeczenie. W takim razie Pana wcześniejszy wywód nie miał sensu, mówiący o podejmowaniu decyzji przez Samorząd czy Prezydenta Szczecina. A jak orzeczenie Sądu Apelacyjnego będzie negatywne dla Zarządu Morskiego Portu Szczecin i Świnoujście S.A. to co wówczas zrobi ministerstwo i jak zachowa się Prezydent Szczecina. Zmieni decyzję? Ja uważam, że nigdy! Nikt bowiem o zdrowych zmysłach nie przeciwstawi się decyzjom, najpierw Sądu Okręgowego w Szczecinie a potem Sądu Apelacyjnego (jeżeli orzeczenie będzie także negatywne).
Jeżeli ktoś ma na ten temat inne zdanie, zapraszam do dyskusji.
Wydrukuj artykuł
